نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 95
اباطيل و اساطير و مطالب غير واقعى است.
تلاوتى است توأم با حق، و عين واقعيت. و در سوره{{صورتی: «روم»}} ممكن است دو معنا داشته باشد: يكى توأم بودن
آفرينش با حق و قانون و نظم؛ و ديگر اين كه: هدف آفرينش هدف حقى بوده است و البته
اين دو تفسير با هم منافات ندارند. در صورت اول{{صورتی: «باء»}} در{{صورتی:
«بِالْحَقِّ»}} براى مصاحبت است، و در صورت دوم به معناى{{صورتی: «لام».}} [1]
'''بالِغة:'''
{{(آیه):فَلِلَّهِ
الْحُجَّةُ الْبالِغَةُ}}
از اين كه{{صورتی: «بالِغة»}} به معناى{{صورتی: «رسا»}} است روشن مىشود كه دلائل خداوند براى بشر از طريق عقل و نقل و به وسيله دانش
و خرد، و همچنين فرستادن پيامبران، از هر نظر، روشن و رساست؛ به طورى كه جاى
هيچگونه ترديد براى افراد باقى نماند. به همين دليل، خدا پيامبران را از هر گونه
خطا و اشتباه معصوم قرار داده تا هر گونه ترديد و دودلى را از دعوت آنان دور سازد. [2]
'''بْاءَ:'''
{{(آیه):بآؤُ بِغَضَبٍ
مِّنَ اللَّهِ}}
{{صورتی:«بْاءَ»}} از مادّه{{صورتی: «بَواء»}} به معناى مراجعت و منزل گرفتن آمده است، ولى ريشه آن به معناى صاف و مسطح
كردن يك محل و مكان است؛ و از آنجا كه انسان به هنگام منزل گرفتن محل خود را صاف و
مسطح مىكند اين كلمه به اين معنا آمده است، همچنين چون انسان به منزلگاه خويش
مراجعت مىكند به معناى بازگشت نيز آمده است و در آيه اشاره به اين است كه آنها
مشمول غضب مستمر و مداوم پروردگار مىشوند؛ گويى در خشم و غضب پروردگار منزل
گرفتهاند. در سوره{{صورتی: «آل عمران»}} كنايه از استحقاق پيدا كردن است، يعنى قوم يهود بر اثر
خلافكارى خود، مستحق مجازات الهى شدند و خشم پروردگار را همچون منزل و مكانى براى
خود انتخاب كردند. [3]
'''بأس:'''
{{(آیه):فيهِ بَأْسٌ
شَديدٌ}}
{{صورتی:«بأس»}} در لغت به معناى «شدت و قوت و قدرت» است و به مبارزه و جنگ نيز بأس گفته
مىشود؛ و لذا بعضى از مفسران آن را به معناى وسائل جنگى اعم از دفاعى و تهاجمى
تفسير كردهاند. در روايتى از اميرمؤمنان على عليه السلام نقل شده كه در تفسير اين
آيه فرمود:{{صورتی: يَعنِى السِّلاحَ وَ غَيْرَ ذلِكَ}} «منظور اسلحه و غير آن است». روشن است اين، از قبيل بيان
مصداق است. [4]
[1]سوره قصص: 3؛[https://lib.eshia.ir/27575/16/22/%%% مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج16، ص22.]؛سوره روم: 8؛[https://lib.eshia.ir/27575/16/393/%%% مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج16، ص393.]
[2]سوره انعام: 149؛[https://lib.eshia.ir/27575/6/38/بالِغة مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج6، ص38.]
[3]سوره آل عمران: 112؛[https://lib.eshia.ir/27575/3/77/بْاءَ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج3، ص77.]؛سوره انفال: 16؛[https://lib.eshia.ir/27575/7/145/بْاءَ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج7، ص145.]
[4]سوره حديد: 25؛[https://lib.eshia.ir/27575/23/386/بأس مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج23، ص386.]
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 95