'''مُشرقين:'''

{{(آیه):فَأَتْبَعُوهُمْ مُّشْرِقينَ}}

بعضى از مفسران احتمال داده‌اند: منظور از{{صورتی: «مشرقين»}} از مادّه‌{{صورتی: «إِشراق»}} حركت بنى اسرائيل به سوى شرق و پيروى فرعونيان از آنها در همين جهت بوده است؛ زيرا مى‌دانيم كه سرزمين «بيت المقدس» نسبت به مصر، منطقه شرقى محسوب مى‌شود. [1]

'''مُشْفِق:'''

{{(آیه):مِّنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ}}

قابل توجّه اين كه‌{{صورتی: «خشيت»}} به معناى هرگونه ترسى نيست بلكه ترسى است كه توأم با تعظيم و احترام باشد و همچنين‌{{صورتی: «مُشْفِق»}} از مادّه‌{{صورتی: «اشفاق»}} به معناى خوف و ترسى است آميخته با محبت و احترام (چون در اصل از مادّه‌{{صورتی: «شفق»}} گرفته شده كه روشنى آميخته با تاريكى است). بنابراين، ترس آنها از خداوند، همچون ترس انسان از يك حادثه وحشتناك نيست، و همچنين «اشفاق» آنها همچون بيم انسان از يك موجود خطرناك نمى‌باشد، بلكه ترس و اشفاقشان آميزه‌اى است از احترام، عنايت و توجه، معرفت و احساس مسئوليت.

اما در سوره‌{{صورتی: «مؤمنون»}}، از آنجا كه‌{{صورتی: «خشيت»}} بيشتر جنبه قلبى دارد و{{صورتی: «اشفاق»}} جنبه عملى را شامل مى‌شود، ذكر اين دو، به صورت علت و معلول در آيه، روشن مى‌سازد كه آنها كسانى هستند كه ترس آميخته با عظمت خدا در دل‌هايشان جاى كرده است و آثار آن در عملشان و مراقبتهايشان نسبت به دستورات الهى نمايان است. و به تعبير ديگر «اشفاق» مرحله تكامل «خشيت» است كه در عمل اثر مى‌گذارد، و به پرهيز از گناه و انجام مسئوليت‌ها وا مى‌دارد. و به طورى كه «راغب» در «مفردات» مى‌گويد: اين ماده هنگامى كه با كلمه‌{{صورتی: «من»}} متعدى شود، مفهوم‌{{صورتی: «خوف»}} در آن ظاهرتر است، و هنگامى كه با كلمه‌{{صورتی: «فى»}} متعدى گردد، مفهوم‌{{صورتی: «توجّه و عنايت»}} در آن بيشتر است.

اين كلمه، در اصل از مادّه‌{{صورتی: «شفق»}} گرفته شده، كه همان روشنى آميخته با تاريكى است. [2]

'''مشكاة:'''

{{(آیه):مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ}}

{{صورتی:«مشكاة»}} از مادّه‌{{صورتی: «شَكاة»}} در اصل، به معناى روزنه و محل كوچكى بود كه در ديوار ايجاد مى‌كردند و چراغ‌هاى معمول قديم را براى محفوظ ماندن از مزاحمت باد و طوفان، در آن مى‌نهادند، و گاه از داخل اطاق طاقچه كوچكى درست مى‌كردند و طرفى را كه در

[1]سوره شعراء: 60؛[https://lib.eshia.ir/27575/15/267/مُشرقين مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج15، ص267.]

[2]سوره انبياء: 28؛[https://lib.eshia.ir/27575/13/428/مُشْفِق مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج13، ص428.]؛سوره مؤمنون: 57؛[https://lib.eshia.ir/27575/14/286/مُشْفِق مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج14، ص286.]؛سوره طور: 26؛[https://lib.eshia.ir/27575/22/451/مُشْفِق مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج22، ص451.]