معناى خارج شدن از حدّ اعتدال و رفتن به سوى افراط است و غالباً به صورت فُضُول (جمع فضل) به كار مى‌رود مانند «فُضُولُ الْكَلام» يعنى حرف‌هاى زيادى.

{{صورتی:«فضل»}} مفهوم وسيعى دارد، و در سوره‌{{صورتی: «سبأ»}} تمام مواهبى را كه خدا به «داود» ارزانى داشته، شامل مى‌شود، و ذكر آن به صورت «نكره» دليل بر عظمت آن است. [1]

'''فِضَّه:'''

{{(آیه):الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ}}

{{صورتی:«فِضَّه»}} به معناى‌{{صورتی: «نقره»}} است. بعضى از دانشمندان لغت (طبق نقل «طبرسى» در «مجمع البيان») درباره اين لغت تعبير جالبى كرده‌اند و گفته‌اند:

اين كه به «نقره»، «فضه» گفته مى‌شود به خاطر آن است كه به زودى پراكنده و متفرق مى‌گردد ( «انفِضاض» در لغت به معناى پراكندگى است) و براى پى بردن به چگونگى حال اين گونه ثروت‌ها همين نامگذارى آنها كافى است! [2]

'''فضيحت:'''

{{(آیه):ضَيْفي‌ فَلاتَفْضَحُونِ}}

{{صورتی:«فضيحت»}} از مادّه‌{{صورتی: «فَضْح»}} در اصل لغت به معناى منكشف شدن چيزى است و سپس به معناى ظهور عيب آمده است و معادل آن در فارسى «رسوا» كردن است (گويا لوط مى‌خواهد به آنها بفهماند: اين كار شما آبروى مرا در برابر اين ميهمانان مى‌برد و مى‌فهمند اهل شهر من تا چه حدّ آلوده‌اند). [3]

'''فَطَر:'''

{{(آیه):فَطَرَ السَّمَاواتِ}}

{{صورتی:«فطر»}} از مادّه‌{{صورتی: «فطور»}} به معناى شكافتن است، و همان طور كه ذيل آيه 14 همين سوره آمده، اطلاق اين كلمه بر آفرينش آسمان و زمين، شايد به خاطر اين است كه طبق علم امروز، روز اول، جهان توده واحدى بوده و بعد از هم شكافته شده و كرات آسمانى يكى پس از ديگرى به وجود آمده‌اند (براى توضيح بيشتر به تفسير آيه مزبور مراجعه فرماييد). [4]

'''فَطَرَنِي:'''

{{(آیه):لا أَعْبُدُ الَّذي فَطَرَنِي}}

{{صورتی:«فَطَرَنِي»}} از مادّه‌{{صورتی: «فَطْر- فُطور»}} به معناى مرا آفريده، مى‌باشد. [5]

'''فُطُور:'''

{{(آیه):هَلْ تَرى‌ مِنْ فُطُورٍ}}

{{صورتی:«فُطُور»}} از مادّه‌{{صورتی: «فطر»}} (بر وزن سطر) به معناى شكافتن از طول است، و به معناى‌

[1]سوره آل عمران: 174 ؛[https://lib.eshia.ir/27575/2/715/فُطُور مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج2، ص715.]؛سوره سبأ: 10؛[https://lib.eshia.ir/27575/18/40/فُطُور مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج18، ص40.]

[2]سوره توبه: 34؛[https://lib.eshia.ir/27575/7/464/فِضَّه مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج7، ص464.]؛سوره زخرف: 33؛[https://lib.eshia.ir/27575/21/68/فِضَّه مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج21، ص68.]

[3]سوره حجر: 68؛[https://lib.eshia.ir/27575/11/127/فضيحت مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج11، ص127.]

[4]سوره انعام: 79؛[https://lib.eshia.ir/27575/5/392/فَطَر مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج5، ص392.]

[5]سوره يس: 22؛[https://lib.eshia.ir/27575/18/368/فَطَرَنِي مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج18، ص368.]