'''عزيز:'''

{{(آیه):لَهُوَ الْعَزيزُ الرَّحيمُ}}

{{صورتی:«عزيز»}} از مادّه‌{{صورتی: «عِزَّة»}} به معناى قدرتمندى است كه شكست ناپذير است، هم توانايى بر ارائه آيات بزرگ دارد، و هم در هم كوبنده تكذيب‌كنندگان است. [1]

'''عِزِين:'''

{{(آیه):وَ عَنِ الشِّمَالِ عِزِينَ}}

{{صورتی:«عِزِين»}} جمع‌{{صورتی: «عِزة»}} (بر وزن هبه)، به معناى جماعت‌هاى پراكنده است و ريشه اصلى آن «عَزْو» (بر وزن جذب) به معناى نسبت دادن است، و از آنجا كه هر گروهى كه با هم هستند، با يكديگر نسبت و ارتباطى دارند، و يا هدف واحدى را تعقيب مى‌كنند، به جماعت و گروه «عِزه» گفته شده. [2]

'''عَسْعَسَ:'''

{{(آیه):اللَّيْلِ إِذا عَسْعَسَ}}

{{صورتی:«عَسْعَسَ»}} از مادّه‌{{صورتی: «عسعسة»}} در اصل به معناى تاريكى رقيق است و از آنجا كه در ابتدا و انتهاى شب تاريكى رقيق‌تر مى‌شود، اين معنا در مورد روى آوردن يا پشت كردن شب به كار مى‌رود، و اطلاق كلمه‌{{صورتی: «عَسَسَ»}} به مأموران شب‌گرد، نيز به همين مناسبت است. [3]

'''عَسى‌:'''

{{(آیه):فَعَسى‌ أَنْ يَكُونَ}}

كلمه‌{{صورتی: «عَسى‌»}} در لغت عرب، در مواردى گفته مى‌شود كه، اميد به تحقق چيزى مى‌رود، و از آنجا كه اين معنا احياناً توأم با «جهل» يا «عجز» است، بسيارى از مفسران، آن را در قرآن مجيد به معناى اميد تفسير كرده‌اند، اما چنان كه سابقاً نيز گفته‌ايم، هيچ مانعى ندارد كه اين واژه در كلام خداوند، همان معناى اصليش را داشته باشد؛ زيرا گاه براى وصول به يك هدف، شرائطى لازم است، و هر گاه بعضى از شرائط حاصل نباشد، اين تعبير به كار مى‌رود (دقت كنيد).

تعبير به‌{{صورتی: «عَسى‌»}} (اميد است) در سوره‌{{صورتی: «قصص»}} با اين كه كسى كه داراى ايمان و عمل صالح باشد، حتماً اهل فلاح و رستگارى است، ممكن است به خاطر اين باشد كه اين رستگارى، مشروط به بقاء و دوام اين حالت است، و از آنجا كه دوام و بقاء در مورد همه توبه‌كنندگان، مسلّم نيست، تعبير به «عَسى‌» شده است.

بعضى از مفسران نيز گفته‌اند: اين تعبير (عَسى‌) هنگامى كه از شخص كريم صادر شود، مفهوم آن قطعى بودن مطلب است، و خداوند{{صورتی: «أَكْرَمُ الأَكْرَمِين»}} است. [4]

[1]سوره شعراء: 9؛[https://lib.eshia.ir/27575/15/216/عزيز مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج15، ص216.]؛سوره بروج: 8؛[https://lib.eshia.ir/27575/26/349/عزيز مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج26، ص349.]

[2]سوره معارج: 37؛[https://lib.eshia.ir/27575/25/50/عِزِين مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج25، ص50.]

[3]سوره تكوير: 17؛[https://lib.eshia.ir/27575/26/201/عَسْعَسَ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج26، ص201.]

[4]سوره قصص: 67؛[https://lib.eshia.ir/27575/16/155/عَسى‌ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج16، ص155.]؛سوره ممتحنه: 7؛[https://lib.eshia.ir/27575/24/42/عَسى‌ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج24، ص42.]