حساب است و طبق آيات قرآن منظور از «خلق» آفرينش نخستين است و بعضى از فلاسفه مايلند عالم «خلق» را عالم «ماده» بدانند؛ زيرا «عالم خلق» جنبه تدريجى دارد و اين خاصيّت جهان مادّه است. [1]

'''خُلُق:'''

{{(آیه):لَعَلى‌ خُلُقٍ عَظيمٍ}}

{{صورتی:«خُلُق»}} از مادّه‌{{صورتی: «خلقت»}} به معناى صفاتى است كه از انسان جدا نمى‌شود، و همچون خلقت و آفرينش انسان مى‌گردد. [2]

'''خلود:'''

{{(آیه):خالِدينَ فيها مَا دامَتِ}}

{{صورتی:«خلود»}} در اصل لغت، به معناى بقاى طولانى، و هم به معناى ابديت آمده است، بنابراين كلمه‌{{صورتی: «خلود»}} به تنهايى دليل بر ابديت نيست؛ زيرا هر نوع بقاء طولانى را شامل مى‌شود. ولى، در بسيارى از آيات قرآن با قيودى ذكر شده است كه از آن به وضوح مفهوم ابديت فهميده مى‌شود. [3]

'''خلوف:'''

{{(آیه):الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ}}

{{صورتی:«خلوف»}} به معناى فساد است. [4]

'''خُلَّةٌ:'''

{{(آیه):لَّا بَيْعٌ فيهِ وَ لَا خُلَّةٌ}}

{{صورتی:«خُلَّةٌ»}} از مادّه‌{{صورتی: «خَلَل»}} به معناى فاصله ميان دو چيز است و از آنجا كه دوستى و محبّت در لابلاى وجود انسان و روح او، حلول مى‌كند و فاصله‌ها را پر مى‌نمايد، اين واژه به معناى دوستى عميق آمده است. [5]

'''خَلِيْفَة:'''

{{(آیه):فِي الأَرْضِ خَليفَةً}}

{{صورتی:«خَلِيْفَة»}} به معناى جانشين است. [6]

'''خليل:'''

{{(آیه):اللَّهُ إِبْراهيمَ خَليلًا}}

{{صورتی:«خليل»}} ممكن است از مادّه‌{{صورتی: «خُلَّت»}} (بر وزن حجت) به معناى «دوستى» بوده باشد و يا از مادّه‌{{صورتی: «خَلَّت»}} (بر وزن ضربت) به معناى «نياز و احتياج».

در اين كه كدام يك از اين دو معنا به مفهوم آيه فوق نزديك‌تر است، در ميان مفسران گفتگو است: جمعى معتقدند كه معناى دوم نزديك‌تر به حقيقت آيه مى‌باشد؛ زيرا «ابراهيم» عليه السلام به خوبى احساس مى‌كرد در همه چيز بدون استثناء نيازمند به پروردگار است.

ولى از آنجا كه آيه فوق مى‌گويد: خداوند اين مقام را به ابراهيم عليه السلام داد؛ استفاده مى‌شود كه منظور همان معناى دوستى‌

[1]سوره انعام: 100؛[https://lib.eshia.ir/27575/5/467/خليل مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج5، ص467.]؛سوره اعراف: 54؛[https://lib.eshia.ir/27575/6/253/خليل مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج6، ص253.]

[2]سوره قلم: 4؛[https://lib.eshia.ir/27575/24/379/خُلُق مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج24، ص379.]

[3]. هود، آيات 107، 108؛[https://lib.eshia.ir/27575/9/287/خلود مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج9، ص287.]

[4]سوره توبه: 81؛[https://lib.eshia.ir/27575/8/86/خلوف مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج8، ص86.]

[5]سوره بقره: 254؛[https://lib.eshia.ir/27575/2/303/خُلَّةٌ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج2، ص303.]

[6]سوره بقره: 30؛[https://lib.eshia.ir/27575/1/213/خَلِيْفَة مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج1، ص213.]