و اين حال افراد لجوج و بى‌ايمان است كه فكرشان بسيار كوتاه و روحشان فوق‌العاده كوچك و ناتوان است. و كمترين گذشتى در زندگى ندارند و در اصل، به معناى مركز اجتماع درختان در هم پيچيده است، سپس توسعه يافته و به هر نوع گرفتگى و ضيق اطلاق شده است و از آنجا كه اجتماع و انبوه جمعيت، توأم با تنگى و ضيق مكان و كمبود جا است، اين كلمه به معناى «ضيق و تنگى»، «ناراحتى» و «مسئوليت و تكليف» آمده است، و در سوره‌{{صورتی: «توبه»}} به معناى اخير، يعنى مسئوليت و تكليف مى‌باشد. [1]

'''حَرْد:'''

{{(آیه):عَلى‌ حَرْدٍ قادِرينَ}}

{{صورتی:«حَرْد»}} (بر وزن سرد) به معناى ممانعت توأم با شدت و غضب است؛ آرى، آنها از تمنا و انتظار مستمندان عصبانى بودند و تصميم داشتند با كمال قدرت از آنها جلوگيرى كنند (و لذا اين تعبير در مورد سال‌هايى كه باران قطع مى‌شود، يا شترى كه شير آن نيز قطع شده به كار مى‌رود). [2]

'''حَرَس:'''

{{(آیه):حَرَساً شَديداً وَ شُهُباً}}

{{صورتی:«حَرَس»}} (بر وزن قفس) جمع «حارس» به معناى نگاهبان، و بعضى آن را اسم جمع دانسته‌اند. [3]

'''حرص:'''

{{(آیه):حَريصٌ عَلَيْكُمْ}}

{{صورتی:«حرص»}} در لغت، به معناى شدت علاقه به چيزى است، و جالب اين كه در سوره‌{{صورتی: «توبه»،}} به طور مطلق مى‌گويد: «حريص بر شما است»، نه سخنى از هدايت به ميان مى‌آورد و نه از چيز ديگر.

اشاره به اين كه به هر گونه خير و سعادت شما، و به هر گونه پيشرفت و ترقى و خوشبختيتان عشق مى‌ورزد (و به اصطلاح، حذف متعلق دليل بر عموم است). [4]

'''حَرَض:'''

{{(آیه):حَتَّى تَكُونَ حَرَضاً}}

{{صورتی:«حَرَض»}} (بر وزن مرض) به معناى چيز فاسد و ناراحت‌كننده است، در اينجا به معناى بيمار، نحيف، لاغر و مشرف بر مرگ مى‌باشد. [5]

'''حُرُمات:'''

{{(آیه):وَالْحُرُمَاتُ قِصاصٌ}}

{{صورتی:«حُرُمات»}} جمع‌{{صورتی: «حرمه»}} به معناى چيزى است كه بايد آن را حفظ كرد و احترام آن را نگه داشت؛ و حَرَم را از اين جهت حَرَم‌

[1]سوره انعام: 125؛[https://lib.eshia.ir/27575/5/536/حُرُمات مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج5، ص536.]؛سوره اعراف: 2؛[https://lib.eshia.ir/27575/6/103/حُرُمات مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج6، ص103.]؛سوره توبه: 91؛[https://lib.eshia.ir/27575/8/102/حُرُمات مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج8، ص102.]

[2]سوره قلم: 25؛[https://lib.eshia.ir/27575/24/403/حَرْد مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج24، ص403.]

[3]سوره جنّ: 8؛[https://lib.eshia.ir/27575/25/118/حَرَس مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج25، ص118.]

[4]سوره توبه: 128؛[https://lib.eshia.ir/27575/8/259/حرص مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج8، ص259.]

[5]سوره يوسف: 85؛[https://lib.eshia.ir/27575/10/74/حَرَض مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج10، ص74.]